Wetgeving cateringmateriaal

Aan de slag met de wetgeving cateringmateriaal

Aan de slag met de wetgeving cateringmateriaal rond drank- en voedselverpakkingen voor eventorganisatoren en lokale besturen

A. OP EVENEMENTEN  

Hoe aan de slag met herbruikbare bekers op evenementen?

Hieronder vindt u nuttige documenten die u mee op weg helpen:

Hoe werken met een waarborgsysteem op evenementen?

Het is aan te raden om voor herbruikbaar cateringmateriaal (borden, kommen, bekers, schaaltjes,…), maar ook voor wegwerp drank- en eetverpakkingen, een waarborg te vragen. Deze producten bestaan namelijk uit waardevolle materialen. Grondstoffen worden schaars en daarom duurder. Door ze te hergebruiken, of indien dit niet mogelijk is, te recycleren, blijven ze langer beschikbaar in de economie.

Voorzie voldoende inruilpunten voor lege borden/kommen/bekers/flesjes,… bijvoorbeeld aan de bar of kassa. Plaats voldoende geïnformeerde security/medewerkers aan de uitgang om bezoekers hun laatste drank -of eetrecipiënt te laten inleveren vooraleer ze het terrein verlaten. Zo wordt de inzameling verzekerd en blijft het terrein netjes!

Er zijn verschillende waarborgsystemen mogelijk:
- Waarborg (cash/ cashless)
Reken een extra bedrag aan per verkocht recipiënt (beker, bord, schaaltje, kom,…). De cateringmaterialen hebben bijgevolg een geldwaarde. Een extra verantwoordelijke kan nodig zijn om de voorraad lege verpakkingen backsite te bewaken. Aandacht voor fraude onder medewerkers is eveneens een aandachtspunt. 
- Ecocoin
Werken met een ecocoin gaat als volgt: Bij het betreden van het evenement krijgt elke bezoeker een jeton. Deze wordt afgegeven bij betaling van het eerste drankje. Een volgende consumptie wordt pas verkregen bij inlevering van een lege beker/ flesje/ maaltijdbox. Bij verlies van beker/flesje/maaltijdbox, kan een nieuwe ecocoin worden aangekocht aan x€, of kan een achtergelaten recipiënt opgeraapt en ingeruild worden. Het voordeel van de ecocoin is dat het geen geldwaarde heeft, waardoor dit terugbrengsysteem minder fraudegevoelig is.
- Beloningssysteem (drankbon, korting, beleving,…)
Geef een gratis drankbon of korting wanneer x aantal bekers, flesjes of maaltijdboxen teruggebracht worden.
 

Inspiratie nodig?


Wat zijn de criteria voor aankoop en huur?

Voor occasioneel gebruik of grote events heeft huren of lenen de voorkeur.

Enkel bij frequent gebruik is aankoop een goede keuze. Overweeg een groepsaankoop met andere organisatoren, lokale besturen of de intercommunale. Een uitleendienst buiten de periode van het eigen gebruik is aanbevolen om de investerings- en onderhoudskost te optimaliseren.

Bekijk dit specifiek voorbeeldbestek en een voorbeeld van technische bepalingen rond herbruikbaar cateringmateriaal die je kan opnemen in bestekken, raamcontracten en reglementen.

Meer info: Gids voor duurzaam drink-en eetgerei van het FIDO vanaf p.32.


Welk type cateringmateriaal kiezen?

- Dranken

Geef de voorkeur aan porselein of glas. Indien de veiligheidsvoorschriften dit niet toelaten, kies dan voor een herbruikbare kunststoffen variant. De update van de OVAM-studie (BE; 2020) toont aan dat de grootste milieu-impact afhangt van de materiaalkeuze, de gebruikscycli, het bekergewicht en het aandeel gerecycleerd materiaal.
Responsive Image
Veelgebruikte kunststoffen voor bekers zijn PP, PC en copolyester. Polypropyleen (PP) herbruikbare bekers blijken het best voor het milieu vanaf gemiddeld 10 gebruikscycli. Bij eenmalige drankverpakkingen krijgt gerecycleerd materiaal (rPET) de beste score, op voorwaarde dat het nadien opnieuw gerecycleerd wordt. Let op: qua milieuscore zijn PET-flesjes absoluut af te raden. Dit komt door hun zwaar stukgewicht.

- Voeding

Geef de voorkeur aan porseleinen of glazen borden, kommen, schalen en metalen bestek. Indien de veiligheidsvoorschriften dit niet toelaten, kies dan voor een herbruikbare kunststoffen variant. Veelgebruikte kunststoffen voor eetgerei zijn PP, SAN en houtcomposiet.

Let wel: bij bestek verdient metaal altijd de voorkeur aangezien andere materialen zoals plastic, hout,… vaak als wegwerp aanzien worden.

 


Waar herbruikbaar cateringmateriaal vinden?

- Waar vind ik herbruikbare bekers?

Enkel indien werken met porselein of glas niet mogelijk is, werkt u met herbruikbare bekers uit kunststof.

  • afvalintercommunales of gemeentes. Vaak bezitten lokale overheden bekers. De overheid is immers ook gebonden aan de nieuwe wetgeving. Meer zelfs: de overheid mag géén gebruik maken van de 95%-regel op evenementen die ze zelf organiseert. Vele lokale besturen investeren bijgevolg in herbruikbare materialen. Contacteer uw gemeente en vraag naar hun aanbod.
    Een overzicht alle afvalintercommunales die cateringmateriaal aanbieden vindt u op de website van VVSG. Er is ook een overzicht van de provinciebesturen die cateringmateriaal aanbieden.
  • brouwers, drankenhandelaren of sponsors. Velen bezitten al een stock bekers die ze als service uitlenen. De bekers zijn soms gratis te ontlenen (enkel de ontbrekende bekers dienen betaald te worden) en omvatten eveneens de eindreiniging.
  • een bevriende organisatie of een plaatselijke organisatie die ze zelf heeft aangekocht.
  • een professionele dienstverlener: voor occasioneel gebruik of voor grote events is het huren van bekers de beste optie. Kies bij voorkeur een professioneel bedrijf waarmee u minder zorgen hebt, bijv: dichtbij de eventsite gelegen, fijne communicatie, bedrijf biedt bijkomende diensten, bijv: training voor barpersoneel, handige stockage voor achter de bar, etc.
    Naar dienstverlening toe zijn grotere evenementen het best gediend met een ‘all-in one service’: bekers leveren en ophalen, op hun site industrieel reinigen, drogen en stockeren. Verloren bekers dienen te worden vergoed.  Hier vindt u een overzicht van professionele leveranciers die cateringmateriaal aanbieden.

Meer info vind je in onze infofiches.  

- Waar vind ik herbruikbare voedselverpakkingen?

Porselein en glazen cateringmateriaal, metalen bestek:

  • kringverhuur -en verkoop: voor occasioneel gebruik of kleine events
  • reguliere bedrijven die feestmateriaal verhuren of verkopen

Wanneer werken met porselein en glazen cateringmateriaal of metalen bestek niet mogelijk is, dit is afhankelijk van het soort evenement en de lokale reglementering, werkt u met een stevige, herbruikbare variant uit kunststof:

  • een professionele dienstverlener gespecialiseerd in kunststoffen cateringmateriaal. Voor occasioneel gebruik, aankoop of grote events is het aan te raden om materiaal te huren. Bij continu gebruik kan u aankopen. Naar dienstverlening toe zijn grotere evenementen of bedrijven het best gediend met een ‘all-in one service’: cateringmateriaal leveren en ophalen, op hun site industrieel reinigen, drogen en stockeren. Hier vindt u een overzicht van alle leveranciers die professioneel cateringmateriaal aanbieden.

Meer info en inspiratie: Horeca: gerechten en drankjes zonder afval p.13 en in deze presentatie over de wetgeving herbruikbaar cateringmateriaal voor voeding.


Hoe pak je het aan, de 95% inzameling van eenmalige drankverpakkingen?

Voor organisatoren

Eventorganisatoren zijn volgens artikel 5.3.12.1 van het VLAREMA verplicht om herbruikbare bekers te gebruiken. Indien organisatoren ervoor kiezen om deels of volledig met eenmalige drankrecipiënten te blijven werken moet hiervan minimaal 95% van de geserveerde verpakkingen ingezameld worden voor recyclage.

Jarenlange ervaring en projecten toonden aan dat een 95% inzameling niet werkt enkel door het plaatsen van frontstage sorteerbakken, maar wel door aanvullende maatregelen te nemen, zoals werken met een waarborg of extra sensibilisering van de bezoekers. De eventorganisator moet kunnen aantonen dat de doelstelling gehaald wordt. De 95% mag uitgedrukt worden in:

  • gewicht: gewicht van lege verpakkingen ingezameld in verhouding tot gewicht van de aangeboden verpakkingen of;
  • in aantal: aantal lege verpakkingen versus aantal aangeboden verpakkingen.

Raadpleeg de leidraad 95% inzameling drankverpakkingen voor de organisator en een voorbeeldrapportering voor de eventorganisator om u hierbij te helpen.

SUP-richtlijn

In het kader van de SUP-richtlijn, de wetgeving rond plastics voor eenmalig gebruik, is het vanaf 3 juli 2021 verplicht om markeringen (pictogrammen) op eenmalige plastic drinkbekers aan te brengen (artikel 7).

Er werd een uitvoeringsverordening gepubliceerd in het Publicatieblad van de Europese Unie. Deze kan u raadplegen op deze link. Omdat uitvoeringsverordeningen als juridisch instrument direct toepasbaar zijn, worden ze niet omgezet in nationale wetgeving. Deze uitvoeringsverordening stelt de regels vast waar de markeringen aan moeten voldoen (qua icoon, tekst, lettertype, etc.).

Meer info rond de SUP hier


B. VOOR DE INTERNE WERKING / EETGELEGENHEDEN


Welke systemen voor herbruikbaar cateringmateriaal in vaste eetgelegenheden bestaan er?

  • Bring Your Own (BYO): de gebruiker brengt een eigen beker/maaltijdbox mee (eventueel met een korting als stimulans). De gebruiker moet eraan denken om zijn recipiënt telkens mee te brengen.
  • Aankoop: de gebruiker kan een herbruikbare beker/maaltijdbox aankopen en hergebruiken bij een volgend bezoek (eventueel met een korting als stimulans). Terugbrengen is niet mogelijk, de gebruiker moet eraan denken om zijn recipiënt telkens mee te brengen.
  • Huur (verpakking-as-a-service): de gebruiker leent een herbruikbaar recipiënt voor een bepaalde periode, meestal tegen betaling van een waarborg. Hij/zij krijgt dit waarborgbedrag terug bij terugbrengen van het recipiënt naar het verkooppunt of een deelnemend terugnamepunt. De verpakkingen circuleren in een gesloten of open systeem en worden vele malen hergebruikt.
    • Gesloten systeem:
      Eén uitbater die een eigen retoursysteem met eigen cateringmateriaal opzet. De terugname van de recipiënten is enkel mogelijk op de locaties van de aanbieder. Het afwassen gebeurt bij de uitbater zelf, dit vereist voldoende vaatwascapaciteit. De waarborg wordt cash, cashless, via een app of eigen digitaal systeem terug bezorgd.
    • Open systeem:
      Eén aanbieder van cateringmateriaal verbindt meerdere uitbaters die gebruik maken van eenzelfde retoursysteem en recipiënten. Gebruikers hebben meerdere terugbrengopties: ze kunnen de cateringmaterialen na consumptie weer inleveren bij de deelnemende uitbaters, en soms zijn er extra brengpunten zoals de plaatselijke supermarkt of kruidenier. Het afwassen gebeurt bij de uitbater zelf of op een centraal punt ontzorgd door de aanbieder. Er zijn meerdere waarborgsystemen mogelijk cash, cashless, via een app of een digitaal systeem.

Meer info:

Stuur een mail naar groenevent@ovam.be als u op zoek bent naar praktijkvoorbeelden.

Welke waarborgsystemen voor drank- en eetrecipiënten zijn mogelijk?

Reken steeds een waarborg aan, via een extra bedrag per verkocht recipiënt. Zo stimuleert u de gebruikers om de recipiënten terug te brengen.

Het aanrekenen gebeurt:

  • bij aankoop van de catering (cash/ cashless);
  • bij het niet terugbrengen van de materialen na een bepaalde termijn, bv. na 2 weken – 1 maand (enkel mogelijk bij registratie van de gebruiker via een app of webplatform);
  • niet, na een bepaalde termijn, na 2 weken – 1 maand, wordt het gebruikersaccount geblokkeerd (enkel mogelijk bij registratie via een app of webplatform)

De terugbetaling gebeurt bij terugbrengen van de materialen:

  • cash
  • cashless: via een applicatie, een digitaal webplatform of rechtstreeks op de bankkaart
  • via tegoedbon restaurant/ supermarkt/ plaatselijke handelaar…

Welk type cateringmateriaal kiezen?

Dranken

Geef de voorkeur aan porselein of glas. Indien de veiligheidsvoorschriften dit niet toelaten, kies dan voor een herbruikbare kunststoffen kunststoffen variant. De update van de OVAM-studie (BE; 2020) toont aan dat de grootste milieu-impact afhangt van de materiaalkeuze, de gebruikscycli, het bekergewicht en het aandeel gerecycleerd materiaal. Veelgebruikte kunststoffen voor bekers zijn PP, PC en copolyester.

Voeding

Geef de voorkeur aan porseleinen of glazen borden, kommen, schalen en metalen bestek. Indien de veiligheidsvoorschriften dit niet toelaten, kies dan voor een herbruikbare kunststoffen variant. Veelgebruikte kunststoffen voor eetgerei zijn PP, SAN en houtcomposiet.

Let wel: bij bestek verdient metaal altijd de voorkeur aangezien andere materialen zoals plastic, hout,… vaak als wegwerp aanzien worden.

De beslissingsboom duurzaam eet-en drinkgerei helpt u met de juiste keuze te maken:


Wat zijn de kosten en baten van herbruikbaar cateringmateriaal?

Kosten:

Afhankelijk van het retoursysteem houdt u rekening met:

  • een afwaskost (gering, compenseert deels met lagere kost voor afval en opkuis)
  • een transportkost (indien u werkt met een externe afwaspartner)
  • een eenmalige of periodieke service fee (indien u werkt met een externe aanbieder van cateringmateriaal) of een eenmalige aankoopkost van materiaal (indien u zelf aankoopt)

Baten / voordelen:

  • daling van afval-, opkuis- en personeelskosten
  • geen aankoop wegwerpverpakkingen meer
  • betere klantenervaring –en binding door kwalitatievere materialen
  • een kleinere ecologische voetafdruk: studies tonen aan dat voldoende hergebruik steeds een positievere milieu-impact heeft

Groen Event